دیدنی های فراموش شده تهران قدیم – کجارو

در قلب تهران مدرن، نشانه هایی از گذشته های دور پنهان می ماند. بازارها، کافه ها، خانه ها و محله هایی که یادآور روزهای باشکوه تهران قدیم است. این جاذبه های گردشگری فراموش شده با معماری خاص و فضای گرم خود، تاریخ و فرهنگ اصیل پایتخت را به نمایش می گذارد و بازدید از آن ها می تواند تجربه ای نوستالژیک به ویژه برای علاقه مندان به تهران ایجاد کند.

بازارهای قدیمی و فراموش شده تهران

بازار عودلاجان یکی از قدیمی ترین و قدیمی ترین بازارهای تهران است. این بازار که در نزدیکی بازار بزرگ تهران قرار دارد، اتاق‌های کوچک و مغازه‌هایی را در فضایی سنتی و مفرح در خود جای داده است. در قدیم اینجا محل خرید و فروش اجناس مختلف بود و مردم محله های اطراف برای خرید مایحتاج روزانه خود می آمدند. امروز بازار عودلاجان پس از بازسازی های اساسی همچنان به عنوان یک بازار قدیمی پذیرای بازدیدکنندگان است و در گوشه و کنار آن می توان بوی زندگی در تهران قدیم را حس کرد. علاوه بر این، اگر می خواهید به قلب تهران قدم بزنید و در کوچه پس کوچه های آن ردپایی از تاریخ پیدا کنید، محله عودلاجان بهترین مقصد است. برای رسیدن به این بازار می توانید از متروی امام خمینی (ره) استفاده کنید و در عرض چند دقیقه تا قلب منطقه عودلاجان پیاده روی کنید.

_{پازارچی عودلاجان، منبع تصویر: ویکی پدیا، عکاس: محمدرضا بنانی}

بازار قوام الدوله در مرکز شهر قرار دارد و با حجره های قدیمی هنوز ما را به یاد فضای تجاری سنتی و شلوغ گذشته می اندازد. این بازار کوچک که به پازارچی شاپور و پازارچی طرخانی نیز معروف است، یکی از مهم ترین مراکز تجاری شهر بوده است. قوام الدین پازارچی در زمان قاجار ساخته شد و در سال 1392 در فهرست آثار ملی ایران قرار گرفت و می توانید با مترو به ایستگاه حسن آباد بروید و پیاده به این بازار بروید.

کافه های تاریخی

کافه آذری یا سفره خانه سنتی آذری در نزدیکی میدان راه آهن مکانی است که حس دهه های گذشته را برای شما به ارمغان می آورد. این مکان یکی از معدود کافه‌های سنتی تهران است که با دکور سنتی، فنجان‌های چای کوبیده و معماری قدیمی، فضایی اصیل را برای علاقه‌مندان به فرهنگ و آیین‌های ایرانی فراهم می‌کند. این کافه هنوز هم محل مکرر افرادی است که می خواهند در محیطی گرم و صمیمی به دور از هیاهوی شهر چای بنوشند و از طعم گل داوودی فوق العاده لذت ببرند. برای رسیدن به این مکان، کافی است با MRT یا اتوبوس به حیاط راه‌آهن بروید و آن را در یک پیاده‌روی کوتاه پیدا کنید.

_{کافه آذری، منبع تصویر: گوگل مپ، عکاس: هوشیدر ایلداری}

کافه حاج علی درویش که کوچکترین کافه جهان به حساب می آید در یکی از راهروهای بازار بزرگ تهران قرار دارد. قدمت این کافه کوچک و دنج به سال 1395 برمی گردد در فهرست مشاغل ملی ایران به ثبت رسیده است. با مساحتی در حدود دو متر مربع، به مکانی جذاب برای چای خورهای قدیمی و مشتریان دائمی بازار تبدیل شده است. این کافه بیش از 100 سال سابقه دارد و همچنان به عنوان مکانی نوستالژیک و پر از خاطره میزبان عابران و مشتریان همیشگی است. برای رسیدن به آن می‌توانید وارد بازار بزرگ شوید، سپس زرگرهای آن را ردیف کنید و از دستفروشان درباره کافه حاجی علی درویش بپرسید تا به راحتی آن را پیدا کنید.

محله های تاریخی و کمتر شناخته شده

منطقه سنجلج یکی از قدیمی‌ترین و تاریخی‌ترین محله‌های تهران است که هنوز کوچه‌ها و خانه‌های سنتی خود را با حیاط‌های مرکزی و دیوارهای آجری حفظ کرده است. از دیدنی های این محله می توان به خانه مملوک مستوفی، کلیسای سرخ جورج (جرج مقدس)، تالار سنگلج، باغ شهر و خانه شیخ فضل الله اشاره کرد. برای رسیدن به سنگلج می توانید در ایستگاه مترو حسن آباد، امام خمینی یا خیام پیاده شوید و پیاده یا با تاکسی به این محله بروید.

_{خانه مستوفی مملوک در سنگلیج منبع تصویر: ویکی پدیا عکاس: GTVM92}

لاله زار قدیم زمانی خیابان پر جنب و جوش و مرکز فرهنگی و تفریحی تهران بود. این خیابان در دوره قاجار و پهلوی میزبان سینماها، کافه ها و مغازه های شیک و مدرن آن زمان بوده است. اما با گذشت زمان و تغییرات شهری، شکوه لاله زار رو به افول نهاد و بسیاری از بناهای آن به فراموشی سپرده شد. امروز با عبور از این خیابان به راحتی می توانید به گذشته پر افتخار آن پی ببرید. لاله‌زار قدیمی بین میدان توپخانه و خیابان جمه‌هری قرار دارد و برای علاقه‌مندان به معماری و فرهنگ باستانی تهران، همچنان مکانی است که باید از آن دیدن کنند.

خانه های تاریخی و کاخ های قدیمی

قدمت کاخ مسعودیه به دوره قاجاریه می رسد و یکی از بناهای تاریخی معروف تهران به شمار می رود. این کاخ با آجرکاری های سنتی، گچ بری های زیبا و حیاط های بزرگ، نمایانگر هنر و معماری ایرانی-اسلامی آن دوره است. عربستان در گذشته محل جلسات سیاسی بود و یکی از پایگاه های مشروطه خواهان و مخالفان محمدعلی شاه به شمار می رفت. کاخ فوق در نزدیکی میدان بهارستان قرار دارد و با ورود به این کاخ به گذشته های دور سفر خواهید کرد.

_{کاخ مسعودیه منبع عکس: کجارو عکاس: علی رضا کیخا}

خانه مقدم در خیابان امام خمینی (ره) قرار دارد و یکی از خانه های تاریخی و زیبای تهران به شمار می رود. این خانه گجری به دلیل معماری خاص و اشیا و تزئینات باستانی به عنوان موزه فعالیت می کند. صاحب این خانه محسن مقدم استاد دانشگاه تهران بود و آثار تاریخی بسیاری از ایران را در خانه خود جمع آوری کرد. بازدید از این خانه موزه شما را با تاریخ و هنر ایران آشنا می کند.

بناهای فرهنگی و تئاترهای باستانی

در گذشته‌ای نه چندان دور، سالن‌های تئاتر و فرهنگ‌سرای تهران پاتوق هنرمندان، نویسندگان و هنردوستان بود و نقش اساسی در جریان فرهنگی شهر داشت. در میان این بناهای باستانی، تئاتر پیروزی و هتل بزرگ در خیابان لاله زار از معروف ترین آنها هستند. این هتل بزرگ که در اواخر دوره قاجار ساخته شد، محلی برای اجرای تئاتر، شعرخوانی، آواز و رویدادهای فرهنگی بود و در آن زمان به عنوان یکی از مراکز فرهنگی مدرن تهران شناخته می شد. با این حال، امروز به ویرانه تبدیل شده است.

_{تماشاخانه النصر منبع تصویر: نقشه گوگل، عکاس: مهسا محق}

تئاتر پیروزی که قدمت آن به اواخر دوره قاجار می رسد، در دوره پهلوی به مرکز برجسته هنرهای نمایشی تبدیل شد و بسیاری از هنرمندان برجسته ایرانی در این تالار به اجرای برنامه پرداختند. امروزه این بنا برای استفاده به عنوان تئاتر و موزه در حال بازسازی است. این مکان فرصتی ناب را برای علاقمندان به هنر و تاریخ فراهم می کند تا با فضای فرهنگی تهران قدیم آشنا شوند.

حمام های تاریخی فراموش شده

حمام نواب و حمام خانم دو حمام تاریخی و کمتر شناخته شده تهران هستند که هر کدام معماری و داستان های منحصر به فرد خود را دارند. حمام نواب که در محله امامزاده یحیی قرار دارد قدمت آن به دوران قاجار می رسد و شهرت آن بیشتر مدیون فیلم سزار است که یکی از لوکیشن های این فیلم معروف بوده است.

_{همام نواب، منبع تصویر: گوگل مپ، عکاس: مونا مشکوری}

همام قبله که به همام خانم نیز معروف است در یکی از کوچه های تهران قدیم قرار دارد و با فضای کوچک اما دلنشین خود بازدیدکنندگان را به گذشته های دور می برد. زمانی که حمام های عمومی مرکز تعامل و گفتگوی محلی بود.

باغ ها و پارک های باستانی کمتر شناخته شده

در میان شلوغی تهران، باغ‌ها و پارک‌های قدیمی‌ای وجود دارد که با درختان کهنسال و فضای دلنشین‌شان هنوز جایگاه ویژه‌ای در خاطرات شهر قدیمی دارند. باغ فردوس یکی از این باغ های باستانی است که در دوره قاجار ساخته شده و محل سکونت و تفریح ​​شاهزادگان و شیوخ بوده است. این پارک با فضایی آرام و توده های آبی همچنان یکی از مکان های لذت بخش شهر برای تفریح ​​و گشت و گذار است.

_{باغ فردوس، منبع تصویر: گوگل مپ، عکاس: بهرنگ مولایی}

باغ نگارستان که در دوره فتحعلی شاه قاجار ساخته شده و به عنوان استراحتگاه خاندان سلطنتی مورد استفاده قرار می گرفته است، امروز میزبان بازدیدکنندگان علاقه مند به تاریخ و طبیعت است. این باغ ها که کمتر مورد توجه عموم قرار گرفته اند، محیطی سرسبز و نوستالژیک هستند که در آن آرامش را تجربه کنید و تاریخ تهران را کشف کنید.

مساجد و اماکن مذهبی تاریخی

تهران قدیم مملو از مساجد و اماکن مذهبی بود که هر کدام معماری و تاریخ خاص خود را حکایت از عقاید و زندگی مردم آن زمان داشت. مسجد صباحسالار یا مسجد و مدرسه شهید مطهری، یکی از بزرگ‌ترین مساجد تهران، در دوره قاجار ساخته شده و با معماری باشکوه و تزئینات کاشی کاری‌های غیرمعمول، همچنان نمادی از شکوه هنر ایرانی اسلامی به شمار می‌رود. امامزاده یحیی واقع در یکی از محله های قدیمی تهران، یکی از اماکن مذهبی مهم پایتخت است. امامزاده با فضای معنوی و دنج خود همچنان مورد توجه زائران و علاقمندان به تاریخ و معماری مذهبی است. بازدید از این مکان ها فرصتی برای شناخت عمق معنوی و فرهنگی تهران و شناخت بیشتر هویت مذهبی و تاریخی آن است.

_{مسجد سپهسالار منبع تصویر: گوگل مپ عکاس: بهزاد هندی}

بازدید از دیدنی های فراموش شده تهران فرصتی است برای سفر به اعماق تاریخ و لمس آثار گرانبهای این شهر کهن از هیاهوی زندگی مدرن. این مکان ها نه تنها حکایت از فرهنگ و زندگی گذشته دارند، بلکه پیوندی ناگسستنی با هویت تهران و مردم آن دارند و به عنوان دریچه ای به روزهای باشکوه پایتخت، ارزش دیدن دوباره را دارند.

_{منبع تصویر جلد: گوگل مپ، عکاس: رها دهخرجانی (خانه مستوفی الممالک)}