غذاهای پاییزی ایران؛ طعم‌های دلگرم‌کننده در هوای خنک

پاییز در ایران با طعم‌های دلپذیر و رنگ‌های دل‌نشین همراه است؛ فصلی که در هر منطقه از کشور، سفره‌ای از غذاهای محلی و خاص پهن می‌شود. غذاهای پاییزی ایران نه‌تنها از نظر طعم، بلکه از نظر مواد اولیه‌ مخصوص این فصل مثل انار، کدو، میوه بِه و اسفناج بسیار ویژه‌اند. این فصل سرد، زمان مناسبی برای چشیدن خوراکی‌هایی چون آش انار، خورش به‌ آلو و خوراک‌های ترش و شیرین دیگر است.

در فرهنگ غذایی ایران، خوراکی‌های پاییزی علاوه بر خوش‌طعمی، دارای خواص گرمایشی و مقوی هستند که به‌خوبی با طبیعت سرد پاییز هماهنگ‌اند. غذاهای محلی پاییزی ایران، نه‌تنها لذیذ هستند، بلکه نمادی از پیوند عمیق مردم با طبیعت و فرهنگ غنی ایران تلقی می‌شوند. اگر به‌دنبال تجربه‌ای اصیل و متنوع هستید، در این فصل زیبا طعم‌های بی‌نظیر پاییزی ایران را از دست ندهید!

با غذاهای محلی پاییزی در ایران بیشتر آشنا شوید:

آش انار

«آش انار» از پاییزی‌ترین غذاهای محلی شیراز است که معمولا در مراسم شب یلدا سرو می‌شود. برای تهیه این آش، به گوشت چرخ‌کرده، لپه، سبزی آش (تره، جعفری، گشنیز و اسفناج)، بلغور گندم، پیاز و دانه‌های انار نیاز دارید. ترکیب این مواد طعمی ترش و ملس به آش می‌بخشد که خاص این فصل است.

_{منبع عکس: سایت blog.okcs.com. عکاس: نامشخص}

در ابتدا لپه و بلغور را بپزید و سپس گوشت را به‌شکل کوفته‌ریزه درآورید و سرخ کنید. پس از افزودن سبزی به قابلمه، کوفته‌ریزه‌ها و در آخر دانه‌های انار و رب انار را به آش اضافه کنید و در نهایت اجازه دهید تا آش به‌خوبی جا بیفتد. این آش را می‌توان با پیاز داغ و نعنا داغ سرو کرد.

خورش به آلو

«خورش به ‌آلو» از غذاهای محلی اصفهان است که در پاییز، زمانی که میوه‌های به تازه و خوش‌عطر هستند، طرفداران زیادی دارد. مواد اولیه شامل گوشت گوسفندی، میوه به، آلو خشک، پیاز، زعفران و کمی دارچین است. این ترکیب‌ها طعمی شیرین و ترش به خورش می‌دهد که در کنار بوی زعفران و دارچین، بسیار دلپذیر می‌شود.

_{منبع عکس: سایت topcooking.ir. عکاس: نامشخص}

برای تهیه این خورش، ابتدا گوشت را با پیاز سرخ کنید و سپس میوه‌های به خرد شده و آلوها را اضافه کنید و تفت دهید. در پایان زعفران دم‌ کرده و دارچین را اضافه کنید و صبر کنید تا خورش با حرارت ملایم بپزد. این خورش را می‌توان با برنج سرو کرد تا طعم‌های متنوع و رنگارنگ پاییزی آن بهتر به چشم بیاید.

کدو پلو

«کدو پلو»، غذایی مازندرانی و از دیگر غذاهای خوشمزه و پاییزی است که با ترکیب کدو حلوایی، برنج، زیره ، پیاز و دارچین تهیه می‌شود. در صورت دلخواه می‌توانید مقداری شکر هم به ترکیبات آن اضافه کنید. کدو حلوایی شیرین و خوش‌رنگ، عطر و طعمی خاص به این غذا می‌بخشد و آن را به غذایی دل‌چسب تبدیل می‌کند.

_{منبع عکس: سایت dayan.ir. عکاس: نامشخص}

برای تهیه کدو پلو، ابتدا کدو حلوایی‌ها را خرد و همراه با سیر و پیاز سرخ کنید. سپس برنج آبکش شده را به مواد اضافه و به‌صورت لایه‌لایه با کدو دم کنید. در نهایت به غذا، ادویه‌هایی مثل دارچین و زعفران بیفزایید و اجازه دهید تا دم بکشد. این غذا در کنار ترشی و همراه با نیمرو، طعمی بی‌نظیر و ماندگار دارد.

خورش اسپناساک

«خورش اسپناساک» از خورش‌های اصیل سالم و خوشمزه مازندرانی است که به‌دلیل وجود اسفناج در آن، ارزش غذایی بالایی دارد و از غذاهای محبوب فصل پاییز محسوب می‌شود. این خورش معمولا با استفاده از اسفناج تازه، گوشت گوسفند یا مرغ، هویج، سبزی تازه مانند جعفری، گشنیز، تره و نعنا و برخی ادویه‌های محلی طبخ می‌شود. اسفناج به‌عنوان ماده اصلی در این خورش، طعمی منحصربه‌فرد به آن می‌دهد و خواص غذایی بسیاری نیز دارد.

_{منبع عکس: سایت chishi.ir. عکاس: نامشخص}

در تهیه خورش اسپناساک، ابتدا گوشت یا مرغ را همراه با پیاز داغ و ادویه‌هایی چون زردچوبه و دارچین سرخ کنید؛ سپس اسفناج خرد شده و دیگر سبزیجات معطر را به آن بیفزایید. در مراحل بعدی، به خورش کمی آب، نمک و فلفل اضافه کنید تا با حرارت ملایم بپزد. اضافه کردن هویج به خورش نیز کاملا به ذائقه افراد بستگی دارد. این خورش معمولا با برنج سفید سرو می‌شود.

آش کدو حلوایی

«آش کدو حلوایی» معمولا در روزهای سرد پاییز تهیه می‌شود و برای سرماخوردگی گزینه مناسبی است. این آش را می‌توان از غذاهای محلی استان‌های اصفهان و گیلان دانست، با این تفاوت که در آش کدو گیلان از برنج نیم‌دانه استفاده می‌کنند و طعمی ملس دارد و در آش کدو اصفهان، بلغور گندم وجود دارد.

_{منبع عکس: سایت chishi.ir. عکاس: نامشخص}

مواد اصلی آش کدو حلوایی اصفهانی‌ها شامل کدو حلوایی، حبوبات مانند نخود، ماش، لوبیا سفید و چیتی و بلغور گندم، سبزی‌های آش (مانند تره، گشنیز و جعفری) و پیاز است. برای تهیه این آش، ابتدا کدوها را خرد کنید و تفت دهید تا هنگام پخت بافتی منسجم داشته باشد و له نشود. بعد از آن بلغور گندم و حبوبات را جداگانه بپزید و به سبزیجات داخل قابلمه اضافه کنید و اجازه دهید تا آش به‌خوبی جا بیفتد. پیاز داغ و نعنا داغ برای تزیین این آش استفاده می‌شود و طعمی ملایم و دلچسب به آن می‌دهد.

برای آش کدو حلوایی گیلانی، به موادی نظیر کدو حلوایی، برنج نیم‌دانه، شکر، گردوی پودر شده، پودر زنجبیل و فلفل نیاز دارید. در پخت این نوع آش، باید ابتدا کدو حلوایی‌ها را بپزید و به‌صورت پوره در آورید و همراه با برنج شفته شده و نرم شده در قابلمه بریزید. در ادامه این مخلوط را همراه با پودر گردو، زنجبیل و دیگر ادویه‌جات روی حرارت ملایم قرار دهید تا به‌اصطلاح جا بیفتد.

سوپ انار

«سوپ انار» که میان آذربایجانی‌ها با عنوان «انار آشی» نیز شناخته می‌شود، از دیگر غذاهای مقوی و خوشمزه مخصوص پاییز است. این سوپ خوشمزه را می‌توانید با آب انار یا رب انار تهیه کنید؛ اما در فصل پاییز بهتر است، از آب انار تازه استفاده کنید و از خواص آن بهره ببرید. مواد اولیه سوپ انار شامل برنج، لپه، گوشت چرخ کرده، جعفری، نعنا خشک و ادویه‌جات است.

_{منبع عکس: سایت chishi.ir. عکاس: نامشخص}

برای پخت سوپ انار باید ابتدا لپه را جداگانه بپزید و به مخلوط آب انار، برنج، نعنا و گلپر اضافه کنید. در انتها هم گوشت چرخ‌کرده را به‌صورت کوفته‌ریزه سرخ کنید و در آش بریزید و روی آن را با دانه‌های انار و پیاز داغ تزیین کنید.

قلیه کدو حلوایی

کدو حلوایی میوه پرخاصیت فصل پاییز است و می‌توان آن را در غذاها، سالادها و دسرهای متنوع استفاده کرد؛ اما یکی از خوشمزه‌ترین غذاهایی که با آن تهیه می‌شود، «قلیه کدو حلوایی» قزوین است. در این خورش خوش رنگ ‌و لعاب علاوه بر کدو حلوایی از مغز گردو، لوبیا چیتی، رب انار و رب آلبالو هم استفاده می‌شود.

_{منبع عکس: سایت blog.okcs.com. عکاس: نامشخص}

برای پخت قلیه کدو حلوایی، باید ابتدا لوبیا چیتی را بخیسانید و چند بار آب آن را خالی کنید تا نفخ لوبیا گرفته شود. بعد از انجام این کار، لوبیا را باید جداگانه بپزید. بعد از آن کدو حلوایی را به‌صورت مکعبی خرد و سرخ کنید. گردوهای پودر شده را هم همراه با زرد چوبه تفت دهید و در انتها همه مواد را به مخلوط رب انار و رب آلبالو اضافه کنید و روی حرارت قرار دهید تا به‌خوبی پخته شود و قلیه طعم ملس و دلنشین پاییزی پیدا کند.

آش ترش آذری

«آش ترش آذری»، همان طور که از نامش پیدا است، از غذاهای محلی دیار آذربایجان است. این آش با حبوبات مختلف مثل نخود و لوبیا، سبزی‌های معطر و چاشنی‌های ترش مثل آبغوره و رب انار تهیه می‌شود.

_{منبع عکس: سایت life.irna.ir. عکاس: نامشخص}

در ابتدا حبوبات را جداگانه بپزید و سپس سبزی‌های خرد شده و چاشنی‌های ترش را به آن اضافه ‌کنید. این آش معمولا با پیاز داغ و نعنا داغ سرو می‌شود که طعم آن را بی‌نظیر می‌کند؛ البته می‌توانید مقداری از سیر، پیاز داغ و نعنا داغ را داخل آش در حین پخت بریزید.

خورش آلو اسفناج

«خورش آلو اسفناج» از دیگر غذاهای پاییزی و خوش‌طعم متعلق به شمال کشور است. این خورش با گوشت گوسفندی (ترجیحا خورشی)، اسفناج تازه، پیاز، آلو بخارا، زردچوبه، نمک و فلفل تهیه می‌شود. در برخی مناطق، کمی آب‌غوره یا رب انار نیز به خورش اضافه می‌کنند تا طعمی خاص‌تر پیدا کند.

_{منبع عکس: سایت ilna.ir. عکاس: نامشخص}

برای شروع، گوشت را با پیاز و کمی زردچوبه تفت دهید تا بوی گوشت گرفته شود و تغییر رنگ دهد. در ادامه آلوهای شسته شده را به خورش اضافه کنید و اجازه دهید تا همراه با گوشت‌ها پخته و نرم شوند. این مرحله معمولا با اضافه‌کردن آب کافی برای پختن گوشت انجام می‌شود تا گوشت به‌خوبی بپزد و خورش جا بیفتد. پخت آلو همراه با گوشت، طعم شیرین و دلپذیری به خورش می‌دهد. در مرحله آخر، اسفناج‌های خردشده را با کمی روغن جداگانه تفت دهید و به خورش اضافه کنید. در این مرحله، خورش باید با حرارت ملایم بپزد تا اسفناج نرم شود و طعم خود را به‌خوبی به خورش بدهد. بعد از جا افتادن و ترکیب شدن طعم‌ها، خورش آماده سرو می‌شود.

سوپ کدو تنبل

«سوپ کدو تنبل» بیشتر میان تهرانی‌ها مرسوم است و از سوپ‌های مقوی و خوش‌طعم پاییزی محسوب می‌شود. نمونه‌های مختلفی از این سوپ وجود دارد و معمولا آن را با مواد مختلفی مانند مرغ، شیر و عدس طبخ می‌کنند؛ اما سوپ کدو حلوایی در تهران، از مواد اولیه‌ای مانند کدو تنبل، سیب‌زمینی، پیاز و خامه تهیه می‌شود.

_{منبع عکس: سایت  سایت life.irna.ir. عکاس: نامشخص}

برای پخت سوپ کدو تنبل به سبک تهران، ابتدا کدو تنبل و سیب‌زمینی را خرد کنید و با پیاز تفت دهید. سپس با افزودن آب یا آب ‌مرغ، سوپ را بپزیذ تا نرم و یکدست شود. در نهایت خامه را اضافه و آن را با چاشنی‌های دلخواه مثل دارچین سرو کنید.

شلمین

«شَلمین» یا «شَلم» از آش‌های سنتی و محبوب کردی است که معمولا هنگام سرد شدن هوا سرو می‌شود؛ هرچند در بهار یا تابستان نیز مانند ترخینه تهیه آن رایج است. این غذا طعمی خاص و ترش‌مزه دارد. شَلمین نامی است که به گیاه شلغم داده شده است و ماده اصلی این آش را تشکیل می‌دهد.

_{منبع عکس: سایت delgarm.com. عکاس: نامشخص}

برای تهیه شلمین، ابتدا شلغم و برگ‌های آن را خرد کنید و سپس همراه با آب بپزید. گندم بلغور شده نیز باید به‌طور جداگانه پخته شود. در ادامه، شلغم پخته و آب آن را با دانه‌های انار و سبزی‌های محلی مخلوط کنید، روی بلغور بریزید و در ظرفی مخصوص این مخلوط را ورز دهید. این ترکیب چند روز باقی می‌ماند تا به‌خوبی طعم‌دار و آماده مصرف شود. پس از چند روز، مواد آماده‌شده را به‌صورت تکه‌های کوچک شبیه ترخینه جدا کنید. این تکه‌ها در طول زمستان به‌عنوان پایه آش شلمین استفاده می‌شود. 

برای پخت شلمین، علاوه بر شلم نیاز به موادی نظیر نخود، عدس، گوشت، پیاز، مغز گردو، قیصی، زردآلو و کشمش دارید. مراحل پخت هم به این‌گونه است که ابتدا شلم‌ها را باید بخیسانید و در ظرفی جداگانه پیاز را با گوشت تفت دهید. بعد از آن گوشت را همراه با نخود بپزید و پس از نیم‌پز شدن، عدس و شلم‌ها را به محتویات ظرف اضافه کنید. در انتها هم نوبت به‌اضافه کردن مغز گردو، قیصی، زردآلو و کشمش می‌رسد و باید صبر کنید تا آش جا بیفتد.

آش شولی

«آش شولی» که با عنوان‌های دیگری چون «شولی» یا «اوماچو» نیز شناخته می‌شود، از غذاهای سنتی و مقوی یزد است که معمولا در فصل پاییز و زمستان پخته می‌شود. این آش را با سبزی‌های محلی، آرد گندم، شکر، چغندر، برگ چغندر، عدس و سرکه تهیه می‌کنند؛ البته می‌توان به‌ جای سرکه از رب انار هم استفاده کرد.

_{منبع عکس: سایت tejaratemrouz.ir. عکاس: نامشخص}

برای پخت این آش خوشمزه باید چغندرهای پوست کنده و خلالی شده را نیم‌پز کنید و سپس عدس و سبزیجات را به محتویات داخل ظرف بیفزایید. در مراحل پایانی پخت ترکیب آرد و آب را به قابلمه آش اضافه کنید و زمان بدهید تا آرد با مواد آش بجوشد و به غلظت برسد. در انتها نیز سرکه یا رب انار و ادویه‌جات را به آش بیفزایید تا طعمی ترش و لذیذ به آن بدهد. این آش را با پیاز داغ سرو می‌کنند.

دلمه به

«دلمه به» یکی از غذاهای پاییزی خاص و مقوی است که در آذربایجان طبخ می‌شود. جالب است بدانید، «دلمه» کلمه‌ای ترکی و به‌معنای «پُر شده» است. برای تهیه این دلمه، «میوه به» را خالی کنید و با ترکیبی از گوشت چرخ ‌کرده، برنج، لپه، کشمش، زرشک و گردو پر ‌کنید؛ البته باید مواد داخل «میوه به» را جداگانه بپزید و بعد از پخت کامل برنج، لپه و گوشت، مقداری کشمش، زرشک، گردوی خرد شده، نمک و فلفل نیز به آن‌ها اضافه ‌کنید و روی حرارت قرار دهید تا طعم یکدستی پیدا کنند.   

_{منبع عکس: سایت sanazsania.com. عکاس: نامشخص}

«میوه‌های به» پرشده را در قابلمه بچینید و با اضافه ‌کردن کمی آب و رب انار بپزید. «دلمه به» پس از چند ساعت پخت، طعم ترش و شیرینی پیدا می‌کند و مناسب فصل پاییز و شب‌های خنک این فصل است.

خورش اناردون

«خورش اناردون» یا «مرغ ناردونی» از غذاهای پاییزی مازندران است که طعم ترش و شیرین انار با مرغ ترکیب می‌شود و طعمی دل‌پذیر و خاص پیدا می‌کند. مواد اصلی آن شامل مرغ، انار، پیاز، زعفران، دارچین و کمی آب ‌مرغ و رب انار است؛ البته به‌جای مرغ می‌توان از گوشت بوقلمون، غاز یا اردک نیز استفاده کرد.

_{منبع عکس: سایت fararu.com. عکاس: نامشخص}

ابتدا مرغ را با پیاز و ادویه‌های مختلف تفت دهید تا طعم بگیرد. سپس دانه‌های تازه انار و کمی رب انار را به آن اضافه کنید و اجازه دهید، خورش به‌آرامی بپزد. توجه داشته باشید که ترش یا شیرین بودن رب انار هم کاملا به ذائقه شما بستگی دارد. این خورش به‌طور معمول با برنج سرو می‌شود و طعمی ملس و خوشمزه دارد.

حلیم

«حلیم» از غذاهای سنتی و پرطرفدار است که معمولا در وعده صبحانه روزهای سرد سال سرو می‌شود. این غذا با استفاده از گندم، گوشت گوسفند یا بوقلمون، پیاز و ادویه‌های ساده تهیه می‌شود، بافتی نرم و لطیف دارد و آن را با دارچین، شکر یا نمک تزیین و سرو می‌کنند.

_{منبع عکس: سایت offdecor.com. عکاس: نامشخص}

برای تهیه حلیم، ابتدا گندم را از شب قبل خیس کنید تا نرم شود. سپس آن را با آب بپزید تا کاملا له شود و بافتی یکدست پیدا کند. گوشت را به‌همراه پیاز و کمی نمک و زردچوبه جداگانه بپزید و ریش‌ریش کنید. در ادامه، گوشت ریش‌ریش‌ شده را به گندم پخته ‌شده اضافه کنید و با حرارت ملایم هم بزنید تا حلیم غلیظ و کش‌دار شود. استفاده مداوم از گوشت‌کوب یا همزن دستی در این مرحله، باعث می‌شود بافت حلیم لطیف‌تر و یکنواخت‌تر شود. حلیم علاوه بر طعم بی‌نظیر، سرشار از مواد مغذی است و انرژی لازم را برای فعالیت روزانه فراهم می‌کند.

آش برگ چغندر

«آش برگ چغندر» از غذاهای سنتی و سالم اصفهان است که در فصول پاییز و زمستان طرفداران زیادی دارد. این آش از ترکیب برگ چغندر تازه، حبوبات مانند نخود، لوبیا چشم بلبلی، ماش و عدس، برنج یا بلغور گندم و سبزیجات معطر تهیه می‌شود. برگ چغندر به‌ دلیل خواص فراوان و طعم ملایم، عنصر اصلی این آش محسوب می‌شود و آن را به یک غذای مقوی و سرشار از ویتامین تبدیل می‌کند.

_{منبع عکس: سایت salamdonya.com. عکاس: نامشخص}

برای تهیه این آش، ابتدا حبوبات را که از شب قبل خیس شده‌اند، جداگانه نیم‌پز کنید. سپس در قابلمه‌ای بزرگ، پیاز داغ را با کمی زردچوبه تفت دهید و حبوبات نیم‌پز، برنج یا بلغور گندم و آب را به آن اضافه کنید. بعد از پخت اولیه، برگ‌های چغندر خردشده و سبزی‌های معطر مانند گشنیز و جعفری را به قابلمه اضافه کنید و آش را با حرارت ملایم بپزید تا تمام مواد به‌خوبی با هم ترکیب شوند و جا بیفتند. در پایان، آش را با نعنا داغ، سیر داغ و گاهی کمی کشک تزیین کنید تا طعم و جلوه‌ای بی‌نظیر پیدا کند.

دلمه سیرابی

«دلمه سیرابی» از غذاهای محلی لرستان و محبوب در شب‌های سرد پاییز است. برای تهیه این دلمه قرمز رنگ و خوشمزه به مواد اولیه‌ای نظیر سیرابی تمیز و ریزشده، برنج، جعفری، پیاز، سیر، ادویه‌هایی مثل زردچوبه، فلفل و دارچین و رب گوجه‌ فرنگی نیاز دارید.

_{منبع عکس: سایت sepandjam.ir. عکاس: نامشخص}

ابتدا برنج را نیم‌پز و سبزیجات معطر را خرد کنید. در یک تابه، پیاز و سیر را با کمی روغن تفت دهید و سپس برنج، سبزی‌ها و ادویه‌ها را به آن اضافه کنید تا مواد یکدست شوند. در صورت تمایل، می‌توان کمی گوشت چرخ‌کرده یا لپه نیم‌پز به مواد اضافه کرد تا دلمه مقوی‌تر شود. مواد آماده ‌شده را کنار بگذارید تا خنک شود. برگ‌های سیرابی را به ‌اندازه مناسب برش بزنید و مواد را داخل آن قرار دهید. سپس برگ‌ها را به‌شکل بسته‌های کوچک بپیچید و پس از دوختن بسته‌ها، در قابلمه‌ای بچینید. مقداری آب، رب گوجه ‌فرنگی و ادویه به قابلمه اضافه کنید و منتظر بمانید تا کاملا پخته شود.

خورش کدو مسما

«خورش کدو مسما» به سبک ساروی از دیگر غذاهای محبوب پاییزی است که با استفاده از کدو حلوایی، مرغ یا گوشت قرمز، پیاز، رب گوجه‌فرنگی، گوجه‌ فرنگی تازه، دارچین، زعفران دم‌ کرده، نمک، فلفل و زردچوبه تهیه می‌شود. یکی از تفاوت‌های این خورش با سایر نسخه‌ها، استفاده از رب انار و در برخی موارد کمی شکر برای ایجاد طعمی ملس است. همچنین گاهی از گردو آسیاب‌ شده نیز در آن استفاده می‌شود.

_{منبع عکس: سایت blog.okcs.com. عکاس: نامشخص}

برای پخت خورش کدو مسما باید کدو حلوایی را پوست بگیرید و به تکه‌های بزرگ برش بزنید. آن‌ها را در مقدار کمی روغن سرخ کنید. در قابلمه‌ای دیگر، پیاز، گوشت و رب گوجه ‌فرنگی را تفت دهید و بعد از تغییر رنگ به آن آب کافی اضافه کنید و اجازه دهید تا گوشت بپزد. زمانی که گوشت نیم‌پز شد، تکه‌های کدو، رب انار و در صورت تمایل گردو آسیاب‌ شده را به خورش اضافه کنید و خورش را روی حرارت ملایم قرار دهید تا کاملا جا بیفتد. در صورت تمایل، برای طعمی ملس‌تر، می‌توان کمی شکر به خورش اضافه کرد.

به پلو

«به پلو» اصفهانی بیشتر در فصول پاییز و زمستان پخته می‌شود، زمانی که مواد اولیه آن مانند «میوه به»، در دسترس هستند و استفاده از زعفران و ادویه‌ها به طعم غذا عمق بیشتری می‌بخشد. در این غذا، برنج همراه با مواد مختلفی چون زعفران، کشمش، خلال بادام و پسته، همراه با گوشت یا مرغ پخته می‌شود و معمولا آن را به‌عنوان یک غذای مجلسی و ویژه در مراسم‌ها و جشن‌ها می‌شناسند.

در تهیه «به پلو» اصفهانی، ابتدا باید گوشت یا مرغ را با پیاز، ادویه‌ها و زعفران سرخ کنید و به‌طور جداگانه «میوه‌های به» پوست گرفته شده و خرد شده را تفت دهید. سپس برنج آبکش شده را با مواد مختلف مانند گوشت پخته شده، «میوه به» سرخ‌شده، کشمش، خلال بادام، پسته و زعفران دم کنید تا تمام طعم‌ها به‌خوبی به خورد برنج بروند. «به پلو» به‌طور معمول با سالاد شیرازی یا ماست و خیار سرو می‌شود.

_{منبع عکس: سایت 1touchfood.com. عکاس: نامشخص}

شما هم اگر در دیار خود یا خطه‌ای که به آن سفر کرده‌اید، غذای خوشمزه‌ای می‌شناسید که خوردن آن در فصل پاییز و هوای سرد حسابی می‌چسبد، خوشحال می‌شویم که با مخاطبان کجارو در میان بگذارید.

_{منبع عکس کاور: سایت persiangood.com. عکاس: نامشخص}